اجزاء اصلی دانش TRIZ:
به طور کلی مجموعه نتایج حاصل از خلاقیت شناسی تحلیلی اختراعات توسط آلتشولر که تشکیل دهنده دانش TRIZ است شامل مفاهیم مختلفی است که مهم ترین آنها به طور خلاصه و فهرست وار موارد زیر می باشند:
قانون افزایش سطح ایده آل بودن (قانون کمال). به این معنی که نظام های فنی همواره به سمت افزایش درجه ایده آل بودن یا کمال خود پیش می روند. ایده آلی یا سطح ایده آل بودن عبارت از نسبت جمع کلیه جنبه های مثبت و مفید سیستم به جمع کلیه جنبه های منفی و مضر سیستم می باشد.
هر چه صورت کسر بیشتر و مخرج آن کمتر شود عملاً ما به سوی ایده آل بودن گام برمی داریم.
سیستم 4 مرحله ای حل مسئله شامل مراحل زیر می باشد:
1)شناخت مسئله
2) فرمول بندی مسئله
3) جستجوی مسائل قبلا حل شده (استفاده از 39 پارامتر مهندسی)
4) استفاده از الگوهای راه حل های کشف شده(به کار گیری 40 اصل اختراع)
سطوح 5 گانه حل مسئله و نوآوری شامل 5 سطح زیر است:
1) راه حل های مشخص
2) بهبودهای کوچک
3) بهبودهای بزرگ
4) مفاهیم جدید
5) کشف های بنیادی
تحلیل ماده- میدان (تحلیل Vepol)؛
1) مسائل آشنا (مانوس) تحت عنوان مسائل استاندارد
2) مسائل ناآشنا (نامانوس) تحت عنوان مسائل غیر استاندارد
3) قوانین 8 گانه تحول و تکامل نظام های فنی (قوانین پیشرفت فناوری)
4) تعداد 76 راه حل ابداعانه استاندارد:
مسائل استاندارد شناخته شده با تحلیل Vepol می توانند با استفاده از این 76 راه حل ابداعانه استاندارد حل شوند.
ماتریس تناقض ها :
در نظریه TRIZ از مسئله ابداعی تحت عنوان تناقض تعبیر می شود که معنی آن دو موقعیت متضاد یا دو کیفیت متعارض است، یعنی افزایش سطح کیفیت یکی موجب کاهش سطح کیفیت دیگری می شود و حل ابداعانه مسئله، کشف راه حل این تناقض می باشد.
مهم ترین نقش TRIZ:
شناسائی و تحلیل تناقض ها و ارائه راهکارهای برطرف نمودن آن
نمونه ای از تناقض
سرطان و رویکرد شیمی درمانی و پرتودرمانی
فواید و کاربردهای TRIZ:
- دستیابی به نوعی نگرش جامع علمی به ابداعات و اختراعات.
- شکل گیری جنبه های بسیار مهمی از علم خلاقیت شناسی.
- دستیابی به نوعی جهان بینی خلاق.
- کشف انواعی از راه حل ها برای مسائل ابداعی یعنی مسائلی که با روش های معمولی متداول راه حل آنها به دست نمی آید.
- دستیابی به بهترین و موثرترین راه حل ها برای انواع مسائل علمی، فنی، انسانی و اجتماعی.
- پیش بینی روند ابداعات و اختراعات در آینده (خلاقیت شناسی آینده شناختی)
- ارائه آموزش های نوین مبتنی بر TRIZ در مدارس و دانشگاه ها (خلاقیت شناسی پرورشی مبتنی بر TRIZ)
- تسهیل و تسریع روند رشد و توسعه علوم و فناوری.
بسیاری از سازمانها و شرکتها از TRIZ بعنوان یک ابزار برای تقویت مزیتهای رقابتی بهره میبرند. زیرا TRIZمیتواند کمک کند تا فضای خارج از تخصص کاریمان را نیز ببینیم؛ با راهحلهای خوبی که در سایر تخصصها وجود دارد آشنا شویم و از آنها برای حل مشکلاتمان الهام بگیریم.
دیگر رویکردهای خلاقیت شناختی مبتنی بر TRIZ:
با استفاده از اصول و مفاهیم TRIZ و توسعه تحلیل های مبتنی بر آن، رویکردهای خلاقیت شناختی خلاصه شده یا تعمیم یافته تر دیگری مانند موارد زیر حاصل شده است و این روند تکاملی همچنان ادامه دارد.
- رویکرد خلاقیت شناختی USIT: رویکرد ساده شده و عصاره ای از TRIZ (ارائه شده توسط سیکافوس در شرکت فورد) به معنی تفکر ابداعانه ساختار یافته یکپارچه.
- رویکرد خلاقیت شناسی AZIT (با واژگان روسی و به انگلیسی ASIT) به معنی تفکر ابداعانه نظام یافته پیشرفته.
- رویکرد خلاقیت شناسی TRTS (با واژگان روسی و انگلیس TDTS) به معنی نظریه رشد و توسعه نظام های فنی.
- رویکرد خلاقیت شناختی TRTL (با واژگان روسی و به انگلیسی TDCP) به معنی نظریه رشد و توسعه افراد خلاق.
- رویکرد خلاقیت شناختی TTVC به معنی نظریه جامع برای خلاقیت چند جانبه.
- رویکرد خلاقیت شناختی OTSM (با واژگان روسی و به انگلیسی GTST) به معنی نظریه عمومی تفکر قوی.
حل مسائل هولدینگ ها با الگوریتم تریز
در این نوشتار، بیان شده که چگونه با استفاده از رویکردی خلاقانه قادر به شناخت و حل مسائل مختلف سازمانهای هولدینگ خواهیم بود، به گونهای که انتقال تجربیات بومی شدن تکنیکها در تشکیل راه حل مناسب نقش داشته باشند.نوآوری نظام یافته یا همان تئوری حل مسائل به روش ابداعی تریزدر زمینه فنی مهندسی بسیار قدرتمند ظاهر شده، لیکن در زمینه مدیریتی به علت ویژگیهای این نوع مسائل، انعطاف و جامعیت مورد نظر را در مقایسه با زمینههای فنی و مهندسی آن به دست نیاورده است.
شاید بتوان از برنامهریزی استراتژیک به عنوان یکی از ارکان موفقیت یا ناکامی در سازمانهای هولدینگ نام برد. برنامهریزی استراتژیک فرایندی چند مرحلهای، شامل: تدوین، اجرا و ارزیابی استراتژیهاست و ناکامی در یکی از این مراحل، منجر به ناکامی در اجرای موفقیتآمیز برنامه میشود.
در بسیاری از موارد با وجود داشتن برنامهای مدون، فقط به دلیل عدم وجود اطلاعات درست، به روز و به موقع، و نیز نداشتن سیستمهای ساختار یافته، منعطف و بومی شده، سازمان با ناکامی روبه رو میشود. تغییرات جهانی و محیطی موجب میشوند تا نیازمندیها، تغییر کنند و با توانمندیهای سازمانها، مغایرت داشته باشند.
گامهای کار
در ادامه، روند کار به صورت گام به گام تشریح میشود، تا مسیر پژوهش و روش آن کاملاً روشن شود.